Het is niet eenvoudig om een postume film te maken over 's werelds meest bekende en geliefde controlfreak. Vraag het maar aan Joshua Michael Stern, regisseur van de nieuwe Steve Jobs-biopic Banen. De film duikt in de begindagen van Apple Computer terwijl Stern een beeld schetst van een man die hij een 'brutaal eerlijk karakter' noemt.
Ga niet in op de PG-13 Banen verwacht bombshells over Apple's late, geweldige maximale leider - je zult er geen vinden. In plaats daarvan krijg je een ongecompliceerde filmische kijk op de vroege samenwerking van Jobs met de mede-oprichter van Apple Steve Wozniak (meestal gespeeld voor comic relief door Josh Gad), een gezonde dosis bestuurskamerintriges in Hollywood-stijl en een paar glimpen van het persoonlijke leven van Jobs. Veel van de scènes, of ze nu feitelijk juist zijn of niet, zijn verweven met het tapijt van de technische geschiedenis. En Jobs, die in 2011 aan alvleesklierkanker stierf, is duidelijk niet in de buurt om het verleden te controleren of zijn beroemde controle over het eindproduct uit te oefenen.
“Een deel van de ketenen voor mij als regisseur was, we moesten echt alles doen wat een soort van openbaar domein was, weet je, we konden niet afdwalen te ver af van wat we eigenlijk wisten over Steve,” vertelde Stern aan Cult of Mac tijdens een recent interview in het Ritz-Carlton hotel in San Francisco. "Maar het interessante aan Steve, dat hij zo'n enigma is, is dat er eigenlijk niet zo veel meer te weten valt. Ik bedoel, iedereen weet wat hij weet.”
Het is allemaal op een eenvoudige manier aan elkaar geregen en doorspekt met een mix van Jobsiaanse inspirerende toespraken en uitbarstingen, tot leven gebracht op het grote scherm door acteur Ashton Kutcher. Een biopic leeft of sterft op de rug van zijn hoofdrolspeler. Kutcher's nee Daniel Day-Lewis, maar Stern zegt dat zijn leider 'encyclopedische kennis' van Jobs had. Er zijn momenten waarop Kutcher in de rol opgaat en de film van Stern ons een redelijk bevredigend beeld geeft van hoe het zou kunnen zijn om in de baan van Jobs te bestaan.
Hoewel de hoofdlijnen van het leven van Jobs en zijn leiderschap bij Apple algemeen bekend zijn geworden voor iedereen die geïnteresseerd blijft, blijft de man zelf een beetje een mysterie - zelfs voor sommige van de mensen met wie hij regelmatig werkte basis.
"Mensen die Steve 30 jaar kenden, zeggen: 'Ik weet niet of hij wist dat ik een kind had'", zei Stern. “Hij had dat soort relaties niet. En hij heeft al zo vroeg mensen overboord gegooid die dicht bij hem stonden toen hij jong was, en je kunt nu niet helemaal zeggen wat wat is en wie gelijk heeft.
Het apocriefe verhaal van de dikke man
Terwijl hij het onderwerp van zijn film bespreekt, raakt de regisseur verschillende apocriefe verhalen over Jobs aan: zijn bewondering voor de Het ontwerp van Cuisinart, zijn verrassende blinde vlek over de grootte van de portemonnee van de consument, zijn schijnbaar harde omgang met een overgewicht medewerker.
"Hij zou naar een man in de commissaris gaan en zeggen: 'Je bent dik.'"
"Hij zou naar een man in de commissaris gaan en zeggen: 'Je bent dik', weet je, en hem dan een kaart geven voor iemand dat is een geweldige voedingsdeskundige die hij persoonlijk kende,” zei Stern, herinnerend aan een apocrief verhaal verteld door Kutcher. "En hij zei: 'Je moet naar deze man gaan.' En de persoon zou erbij zitten."
Dat soort ongefilterde menselijke interactie is overal te zien banen, en hoeveel verhalen je ook hebt gehoord over de CEO van Apple die een ondergeschikte verkleedt, het is nog steeds een beetje schokkend om te zien hoe Kutcher het volume harder zet tijdens een van Jobs' gemenere momenten.
Toch zei Stern dat hij Jobs een sympathiek personage vond: zijn lunchroombehandeling van de tubby werknemer, bijvoorbeeld, was gewoon de ongemakkelijke manier van Jobs om te laten zien hoeveel hij om het overgewicht gaf vent. En, merkt hij op, Jobs gaf de werknemer een oplossing voor zijn duidelijke fysieke probleem.
Steve Jobs: verkeerd begrepen visionair
Jobs wordt en werd verkeerd begrepen, waarbij veel van zijn interacties voortkwamen uit frustratie, zei Stern.
“Een van de dingen die ik ontdekte tijdens mijn onderzoek over hem, is hoeveel mensen zeiden dat de jonge Steve het heel moeilijk had om dingen uit te leggen [op Apple], en dat trof me echt, want de oudere Steve staat bekend om zijn keynotes, waar hij zo welsprekend en mooi en foutloos spreekt", Stern zei. "Het is omdat hij mensen iets probeerde uit te leggen - heel vaak aan MIT-ingenieurs - dat nog niet helemaal bestond. Het was als iemand die niet wist hoe hij muziek moest schrijven, maar de meest verbazingwekkende sonate had, verbazingwekkende orkestbewegingen die hij aan muzikanten wilde uitleggen, maar de taal niet kon vinden... Hij was gefrustreerd dat mensen het niet begrepen en niet zagen wat hij zag. Hij zei vaak - Steve deed dat in veel van zijn interviews - hij gebruikte altijd het woord: 'Het was' overduidelijk.'Voor hem waren de dingen duidelijk, en dat was het niet voor iedereen.'
Dat gevoel van Jobs als een echte visionair, schijnbaar niet gehinderd door sentiment en empathie, komt op het scherm over. Voor degenen die alleen bekend zijn met glanzende Apple-gadgets en de zwarte coltruien van Jobs, de botte zakelijke beslissingen van decennia geleden - en de incidentele uitbarstingen bij zijn mede-aardbewoners - zou kunnen komen als iets van een... schok.
"Hij was erg ongefilterd als mens."
"Hij was erg ongefilterd als mens, wat geweldig is voor de dingen die we in onze hand hebben en onze technologie die we bezitten, maar waarschijnlijk niet zo geweldig voor menselijke interactie," zei Stern. “Want alleen door grote en pure en gedreven eerlijkheid kun je iets groots maken.”
Hoewel Jobs onmiskenbaar een duidelijke visie had om betere producten te maken, had hij ook een zekere blinde vlek. Om deze verbroken verbinding te illustreren, vertelt Stern een verhaal dat aan hem is gerelateerd door iemand die aan de originele LaserWriter heeft gewerkt.
Toen de Mac uitkwam en de desktop-publishing-revolutie begon, werd het duidelijk dat een printer met hoge resolutie de plaats moest innemen van de afschuwelijke dot-matrixprinters die destijds gangbaar waren. De met kunst gevulde bestanden van grafische ontwerpers waren veel groter dan eenvoudige tekstdocumenten, en gewone printers konden ze niet aan. Het LaserWriter-team vertelde Jobs dat ze een harde schijf in de printer moesten plaatsen.
"Steve zei: 'Goed, stop de harde schijf in de printer.' En ze deden het, en de eerste LaserWriter, ze kwamen bij hem terug tijdens een vergadering en ze zeiden: 'Hier is het.' Hij zegt: 'Ah, dit is het meest verbazingwekkende, het coolste dat ik ooit heb gezien.' En ze zeiden: 'Nou, weet je, het gaat $ 6.000 kosten.' En Jobs zei: 'Dat is geweldig.' En de man die schiep LaserWriter zei: 'Ja, maar de gemiddelde Amerikaan zou op dit moment een nieuwe Honda Civic of een LaserWriter kunnen kopen.' En [Jobs] zei: 'Waarom zouden ze de LaserWriter niet kopen?'”
Het was een bizarre blinde vlek voor een man die Stern een echte purist noemt.
"Dat was symbolisch voor zijn probleem, wat altijd was dat wat hij wilde doen zo cool was, maar zo vooruit op wat we konden zich destijds kon veroorloven en de technologie het zich kon veroorloven, dat het vele, vele jaren zou duren', zei Stern.
Uiteindelijk waren de Mac, de iPod, de iPhone en de iPad de glimmende geschenken van Jobs aan een wereld vol mensen met wie hij op een normaal menselijk niveau niet noodzakelijkerwijs contact kon maken. Jobs toonde zijn liefde door zijn wereldveranderende producten, aldus de regisseur.
"Ik denk nog steeds dat de iPhone een geweldige prestatie is", zei Stern. “Een miljardair – letterlijk een miljardair – heeft een iPhone, en zijn tuinman heeft ook een iPhone…. Dus er is een gevoel dat zijn technologie nu echt in handen is van iedereen."
